Atılan adımların sektör için önemli olduğunu ve sektörü hareketlendireceğini belirten Endeksa Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Görkem Öğüt, “Ancak arz düşüklüğünün giderilmesi 1-2 yıl alacaktır. Uzun süredir sektörde inşaat maliyetlerinin artması ve bu sebeple yeni konut üretiminin yavaşlaması veya hali hazırda devam eden konut projelerinin tamamlanmasının zorluğundan bahsediyoruz. Özellikle Mayıs ayı başı itibarıyla yüzde 40'ı tamamlanmış ve asgari yüzde 50'si satılmamış inşaat projelerinin tamamlanabilmesi için 20 milyar liralık kaynak ayrılması ve konut fiyatlarının sabit tutulma taahhüdünün bu anlamda önemli olduğunu düşünüyorum.” dedi.
Açıklanan paketleri değerlendiren Öğüt şöyle devam etti:
“İlk pakette, ilk kez konut alacaklara 2 milyon TL’ye kadar değere sahip birinci el satın almalar için, 10 yıla kadar vadeli ve aylık yüzde 0,99 faizle kredi verileceği açıklandı. Endeksa verilerine göre, Türkiye genelinde ortalama konut fiyatı 1 milyon 114 bin 20 TL, bu rakam İstanbul için 1 milyon 624 bin 560 TL. Fakat bölge bazında ortalama konut fiyatlarının çok daha yüksek olduğunu görüyoruz. Örneğin İstanbul Sarıyer’de ortalama konut fiyatı 4 milyon 640 bin TL, Beşiktaş’ta 4 milyon 591 bin 800 TL, Beykoz’da 4 milyon 302 bin 452 TL, Kadıköy’de 3 milyon 87 bin 585 TL, Bakırköy’de 2 milyon 899 bin 60 TL, Adalar’da 2 milyon 270 bin 430 TL. Dolayısıyla, hem 2 milyon TL’nin belirli bölgeleri kapsam dışı bırakacağı, hem de paketten sadece ilk defa konut alacakların birinci el satın almalarda faydalanabileceği için bu paketin sektöre katkı sağlayacağını düşünmekle beraber etkisinin diğer 2 pakete göre daha düşük olacağını düşünüyorum. Bu pakette oluşabilecek diğer risk ise hali hazırda 2 milyon TL altında fiyatlı konutların fiyatlarının yükselmesi olacaktır.
Açıklanan 2. paket ise, konut değerinin en az yarısı 1 Nisan 2022 tarihinden önce açılmış döviz tevdiat hesaplarının bozdurulması veya fiziki altınların Merkez Bankası'na satılarak karşılanması şartı ile alınacak konutlar için geçerli olacak. Konut değeri 2 milyon lira ile sınırlı bu paket, 10 yıla kadar vadeli ve aylık yüzde 0,89 faizli konut kredisi içeriyor. Bu paket, hem birinci el hem ikinci el konutları kapsaması sebebiyle daha geniş bir kitleye hitap edecek ve yatırımını döviz ve altın olarak değerlendirmeyi tercih edenleri gayrimenkule yönlendirecek.
3. paket ise uzun süredir sektörde konuşulmakta olan arz sorununu çözmeye yönelik bir adım olarak öne çıkıyor. Mayıs ayı başı itibarıyla yüzde 40'ı tamamlanmış ve asgari yüzde 50'si satılmamış inşaat projelerinin tamamlanabilmesi için 20 milyar liralık kaynak ayrıldığı duyuruldu. Bir yıl boyunca konut fiyatlarını internet sitelerinde duyurdukları fiyatta sabit tutma taahhüdü veren firmalar, belli rakama kadar ve 36 ay vadeyle bu finansmandan yararlanabilecek. Bu paket ayrıca küçük ölçekli müteahhitlere de destekler ve kentsel dönüşüme destek de içeriyor. Ayrıca, düşük gelir grubundaki vatandaşları ev sahibi yapmaya yönelik sosyal konut projeleri için TOKİ'ye 30 milyar liralık finans sağlanacağı da duyuruldu.”
Açıklanan paketleri değerlendiren Öğüt şöyle devam etti:
“İlk pakette, ilk kez konut alacaklara 2 milyon TL’ye kadar değere sahip birinci el satın almalar için, 10 yıla kadar vadeli ve aylık yüzde 0,99 faizle kredi verileceği açıklandı. Endeksa verilerine göre, Türkiye genelinde ortalama konut fiyatı 1 milyon 114 bin 20 TL, bu rakam İstanbul için 1 milyon 624 bin 560 TL. Fakat bölge bazında ortalama konut fiyatlarının çok daha yüksek olduğunu görüyoruz. Örneğin İstanbul Sarıyer’de ortalama konut fiyatı 4 milyon 640 bin TL, Beşiktaş’ta 4 milyon 591 bin 800 TL, Beykoz’da 4 milyon 302 bin 452 TL, Kadıköy’de 3 milyon 87 bin 585 TL, Bakırköy’de 2 milyon 899 bin 60 TL, Adalar’da 2 milyon 270 bin 430 TL. Dolayısıyla, hem 2 milyon TL’nin belirli bölgeleri kapsam dışı bırakacağı, hem de paketten sadece ilk defa konut alacakların birinci el satın almalarda faydalanabileceği için bu paketin sektöre katkı sağlayacağını düşünmekle beraber etkisinin diğer 2 pakete göre daha düşük olacağını düşünüyorum. Bu pakette oluşabilecek diğer risk ise hali hazırda 2 milyon TL altında fiyatlı konutların fiyatlarının yükselmesi olacaktır.
İstanbul ilçelerinde konut satış fiyatları ve yıllık değer değişimi
İlçeler | Ortalama Metrekare Satış Fiyatı (TL/m2) | Ortalama Fiyat (TL) | Yıllık Değer Değişimi (yüzde ) |
Adalar | 23.715 | 2.270.430 | 119,42 |
Arnavutköy | 7.625 | 535.000 | 125,52 |
Ataşehir | 19.509 | 1.155.000 | 235,84 |
Avcılar | 10.724 | 830.760 | 135,54 |
Bağcılar | 10.362 | 715.000 | 154,16 |
Bahçelievler | 9.896 | 696.360 | 133,34 |
Bakırköy | 31.651 | 2.899.960 | 158,48 |
Başakşehir | 17.451 | 1.462.500 | 162,03 |
Bayrampaşa | 11.121 | 757.700 | 119,13 |
Beşiktaş | 49.124 | 4.591.800 | 185,32 |
Beykoz | 27.069 | 4.302.452 | 145,86 |
Beylikdüzü | 10.566 | 949.000 | 161,47 |
Beyoğlu | 18.790 | 977.100 | 179,7 |
Büyükçekmece | 12.860 | 1.320.000 | 159,33 |
Çatalca | 9.453 | 781.250 | 156,53 |
Çekmeköy | 10.805 | 699.090 | 162,51 |
Esenler | 9.377 | 560.300 | 150,72 |
Esenyurt | 7.368 | 550.000 | 140,47 |
Eyüpsultan | 15.185 | 879.984 | 156,72 |
Fatih | 10.476 | 597.240 | 112,62 |
Gaziosmanpaşa | 9.183 | 653.835 | 122,89 |
Güngören | 8.486 | 589.133 | 117,03 |
Kadıköy | 32.291 | 3.087.585 | 169,7 |
Kağıthane | 13.538 | 727.830 | 155,48 |
Kartal | 14.148 | 933.493 | 196,23 |
Küçükçekmece | 11.950 | 759.100 | 132,13 |
Maltepe | 16.857 | 1.051.490 | 207,33 |
Pendik | 10.152 | 699.600 | 161,51 |
Sancaktepe | 8.871 | 639.206 | 161,99 |
Sarıyer | 46.221 | 4.640.000 | 174,6 |
Şile | 17.363 | 1.933.750 | 192,4 |
Silivri | 8.400 | 751.140 | 143,69 |
Şişli | 23.879 | 1.309.550 | 230,19 |
Sultanbeyli | 8.586 | 582.670 | 140,37 |
Sultangazi | 7.672 | 536.340 | 110,6 |
Tuzla | 12.147 | 836.000 | 185,88 |
Ümraniye | 13.626 | 800.000 | 182 |
Üsküdar | 19.415 | 1.374.832 | 215,74 |
Zeytinburnu | 17.023 | 964.300 | 201,67 |
Açıklanan 2. paket ise, konut değerinin en az yarısı 1 Nisan 2022 tarihinden önce açılmış döviz tevdiat hesaplarının bozdurulması veya fiziki altınların Merkez Bankası'na satılarak karşılanması şartı ile alınacak konutlar için geçerli olacak. Konut değeri 2 milyon lira ile sınırlı bu paket, 10 yıla kadar vadeli ve aylık yüzde 0,89 faizli konut kredisi içeriyor. Bu paket, hem birinci el hem ikinci el konutları kapsaması sebebiyle daha geniş bir kitleye hitap edecek ve yatırımını döviz ve altın olarak değerlendirmeyi tercih edenleri gayrimenkule yönlendirecek.
3. paket ise uzun süredir sektörde konuşulmakta olan arz sorununu çözmeye yönelik bir adım olarak öne çıkıyor. Mayıs ayı başı itibarıyla yüzde 40'ı tamamlanmış ve asgari yüzde 50'si satılmamış inşaat projelerinin tamamlanabilmesi için 20 milyar liralık kaynak ayrıldığı duyuruldu. Bir yıl boyunca konut fiyatlarını internet sitelerinde duyurdukları fiyatta sabit tutma taahhüdü veren firmalar, belli rakama kadar ve 36 ay vadeyle bu finansmandan yararlanabilecek. Bu paket ayrıca küçük ölçekli müteahhitlere de destekler ve kentsel dönüşüme destek de içeriyor. Ayrıca, düşük gelir grubundaki vatandaşları ev sahibi yapmaya yönelik sosyal konut projeleri için TOKİ'ye 30 milyar liralık finans sağlanacağı da duyuruldu.”