EKONOMİ
02 Ağustos 2023 - 00:40
Güncelleme: 02 Ağustos 2023 - 11:41
Yabancılar Türkiye'yi Rotadan Çıkardı!
Gayrimenkul Yurtdışı Tanıtım Derneği (GİGDER) Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Faruk Akbal ile konut satışlarıyla ilgili yaptığımız şöyleşide yabancı yatırımcının Türkiye'yi rotadan çıkardığını söyledi.
EKONOMİ
02 Ağustos 2023 - 00:40
Güncelleme: 02 Ağustos 2023 - 11:41
Gayrimenkul Yurtdışı Tanıtım Derneği (GİGDER) Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Faruk Akbal, kredi hususunda musluklar açılmazsa veya dar ve orta gelirliğe yönelik bir takım kredi kolaylıkları sağlanamaz ise uzun bir süre konut üretiminin düşeceği söyledi. Konut satışıyla ilgili öngörünüzü alabilir miyim? Türkiye'de konut fiyatları son iki yıldır gerek enflasyon, gerek maliyet, gerek tedarik gibi baskılarla artı ivmesindeydi. Tabi konut erişimi hususu en önemli husus. Yani bir insan ihtiyacı olan konut alabilmesi için onun finansal anlamda erişebilir seviyeye getirmesi gerekiyor. Burada da bankaları çok iş düşüyor. Zaten ipotekli konut satışlarının toplam satışlardaki payına baktığımızda yüzde yetmiş civarında bir düşüş söz konusu. Ne zaman ipotekli konu satışları düşer, o zaman Türkiye toplam konut satışlarının düştüğünü Merkez Bankası verilerinden görüyoruz. Dolayısıyla kredilerin yüksek olduğu farklı enstrümanların devreye sokulamadığı bir hususta insanların bilhassa dar ve orta gelirleri böyle bir konut parasını ortaya çıkarıp alım yapabilmesi mümkün değil. Türkiye'nin şu anki enflasyonist ortamda göz önünde bulundurduğumuzda şirketlerin de böyle uzun vadede yapabilmesi hiçbir şekilde mümkün olmuyor. Dolayısıyla önümüzdeki günlerde eğer bu kredi hususunda musluklar açılmazsa veya dar ve orta gelirliğe yönelik bir takım kredi kolaylıkları sağlanamaz ise uzun bir süre konut üretiminin de düşeceği, arzın düşeceği bir döneme doğru gideceğiz.
YABANCILAR TÜRKİYE'Yİ ROTADAN ÇIKARDI ..
Konut fiyatları artar mı? Konut fiyatlarının artması enflasyon ve maliyetlerle ilgili bir husus. Bunlarda artış bekliyorsak konut fiyatlarında da artış bekleyeceğiz. Konut fiyatın artışı talebin düşmesiyle alakalı bir husus yüzde yüz anlamlı olmayacaktır. Mutlaka talebin düşmesi gibi konut fiyatları bir baskı oluşur.. Konutların maliyet girdilerine baktığımızda işçilik, tedarik, malzeme ve enflasyon gibi fiyatı yukarı yönlü baskılayan, iten olgular var olduğu sürece konut fiyatlarında düşüş beklemek çok mümkün değil. Şöyle bir döneme gidiyoruz.; konut fiyatları bir yerde duracak insanların konut ihtiyaçları bir yerde duracak ama insanlar konut alamayacaklar. Çünkü o konuta erişemeyecekler. Nitekim ipotekli konut satışları şu an toplam satışların payı ortada. Çok düşük vaziyette. Haziran ayında konut satışları önceki döneme göre hem yerli, hem yabancılı yaklaşık yüzde altmış yüzde yetmiş düşüş gösterdi. Bunlar çok radikal düşüşler. Burada atılması gereken çok ciddi adımlar olmalı. Işin yabancı tarafına baktığımızda bugüne kadar biz hep yabancılar konut almak için sanki kapıda sıra bekliyorlardı, biz de kendisini naza çekiyormuş gibi bir durumumuz vardı. Aslında öyle bir şey yoktu. Yabancılar her yıl dünyanın dört yüz milyar dolar gayrimenkulünü yapıyorlar. Türkiye'yi biraz rotadan çıkardılar. Gerek bu yabancılara yönelik yapılan birtakım algı ifadeleri, yabancı nitelikli yatırımcıyla sığınmacılarla mültecilerin birbirine karıştırılması gerek geçtiğimiz seçim döneminde bu konu çokça siyasete konu edilmesi ne yazık ki yabancıları ürküttü. Yabancılar da dönüp baktığınızda üç yüz bin dolar, beş yüz bin dolar bir konut almak için tek alternatifleri Türkiye değil ki. Geçtiğimiz yıl Dubai 2022 yılında 62 Milyar Dolar gayrimenkul ile döviz girdisi sağlamış. Türkiye'nin yaklaşık on katı. Yani Türkiye'nin belki onda biri kadar kara parçası Türk'ün on katı kadar gayrimenkul satışı yapmış yabancılara.DÜNYA GAYRİMENKUL PAZARI İLE CARİ AÇIĞIN YARISI KAPATILABİLİR..
Yabancıya konut satışında Türkiye kaçıncı sırada? Ilk ondaydık ama bu pozisyonumuzu kaybettik. Türkiye'nin toplam dünya ihracatından aldığı pay 1.0 . Yani dünyadaki bütün ihracat pazarından Türkiye yüzde 1.04 oluyor ki bizim milli hasılamız dünyadaki payına baktığımızda hemen hemen bir paralellik arz ediyor. Biz gayrimenkul ihracatında yani yabancı gayrimenkul satışında yüzde 1,5'lardaydık. Rekabet ettiğimiz tekstil otomotiv hizmeti birçok alana baktığımızda yüzde 50 pozitif ayrışan bir sektörken, şu an yüzde 1'in altına düşüyor. 0.70'lere geldi. Negatif ayrışmaya başladık. Yani bizim potansiyele baktığımızda yüzde 4-5'lere çıkmamız gayet iyi. Türkiye'nin sahip olduğu, kendine özgü dinamikler, iklim kültür, coğrafya yani birçok şey sayabiliriz. Türkiye, dünya gayrimenkul pazarından yüzde 5 çekebilse bu yıllık yaklaşık 30 milyar dolarlık döviz girdisi demek. Türkiye'nin belki cari açığını yarısını kapatacak husutan bahsediyoruz.YABANCILAR TÜRKİYE'YE NEDEN GELSİN?
Ama şu anda geri çektiler kendilerini. O yüzden çokça soruyorlar. Yabancılar Türkiye'ye neden gelmiyor diye. Ben bu sorunun yanlış olduğunu düşünüyorum. Yabancı Türkiye neden gelsin demiş sorusunu sormalıyız ve bunun cevaplarını yazmalıyız. Tekrar cazibe merkezi olabilmek için.İlginizi Çekebilir