"Duygusal zeka, kalp ve beynin kesiştiği yerdir; Duyguların size karşı değil sizin için çalışmasını sağlar."
Duygusal zekâ, karşı tarafın duygu durumunu tanımayı, iç dünyasını anlamayı sağlar. İnsanlar duygusal zekâ ile ilgili sanki biraz şöyle hissediyorlar: “Bu bende ya yüksek ya düşüktür. Yapabileceğim bir şey yok.” EQ’nun, IQ’dan farklı bir şey olduğunu zaten biliyoruz ama duygusal zekâ gelişebilir bir şey. Yöneticiliğin en önemli unsurlarından biri için gelişemez desek herhalde biraz üzücü olurdu. Duygusal Zeka (EQ), bilişsel zekadan (IQ) farklı olarak, geliştirilebilen bir zeka türüdür. Bunun için birincil ihtiyaç, istekli, kararlı olmak ve pratik yapmaktır. Göz ardı edilmemesi gereken çok önemli bir nokta vardır ki, o da duygusal zeka, ancak bilimsel yöntemlerle geliştirildiğinde sürdürülebilir bir fayda sağlar.
Duygusal zekâ nasıl yükseltilebilir?
- Stres seviyeni azalt ve bol uyu. Aksi halde, dünyaya algını kapatıp daha gergin oluyorsun. Ayrıca insanların duygu durumunu da göremeyebiliyorsun
- Gün içerisinde bir gerginlik yaşadığında akşam yaşadığın olayı zihninden tekrar geçir ve yaşadığın duyguları not et. Yaşadığın duyguları not ederken, bu yaşadığım iyiydi ya da kötüydü gibi yaklaşma. Tarafsız, tanımak için yaklaş. Duygunun adını koy
- İnsanlarla girmiş olduğun günlük etkileşimler içerisinde onların yüz ifadeleriyle, iç dünyasında gördüklerini onlarla olan diyaloğunun içerisine sok. Örneğin, bir toplantı sonrası, toplantıda birinin rahatsız olduğunu düşünüyorsan: “Söylediğim şey sen de negatif bir etki yarattı mı?” diye sor
- Kendinizi tanıyın
- Duygularınızı etiketlemeyi ve onları kontrol etmeyi öğrenin
- Hepimiz farklıyız. Başkalarının dünyaya bakış açılarının sizinkinden farklı olduğunu ne kadar çabuk anlarsanız, onları da o kadar çabuk tanırsınız. Bu da sizin duygusal zekanızın gelişmesi demektir.
- İletişim kurma becerinizi geliştirin
- Problem çözücü olun
- Eleştiriye açık olun
- Yeni insanlarla tanışın, onların kültürlerini öğrenin
- Tartışma yönetimi becerinizi geliştirin
- Yaşamda yaptığınız hatalardan ders çıkarın
- Kendinizle yüzleşin
- Dünyayla dost olun
- Yaşamda esnek olun
- Olumlu ruh haliyle yaşamayı seçin
- Seçimlerinizi bilinçli yapın
- Korkularınızla yüzleşin
- Öfkenizi kontrol etmelisiniz
- Utancınızı yenmelisiniz
- Bağımlılıklarınızdan özgürleşmelisiniz
- Stresinizi kontrol etmeyi öğrenmelisini
- Öz Yönetim
- Öz Farkındalık
- Sosyal Farkındalık
- İlişki Yönetimi
- Motivasyon
- Herkesin duyguları vardır. Bu insan olmamızla ilgili çok basit bir gerçekliktir. Farkında olalım ya da olmayalım, duygular hem iş yerinde hem de özel hayatımızda her günümüzü etkiler. Üstelik sadece kendimiz değil, çevremizdekiler de bu etkinin içindedir.
EQ ( Emotional Quotient ) ile IQ (Intelligence Quotient) arasında birçok açıdan fark vardır. IQ, insanların belli başlı konularda ne kadar bilgi sahibi olduğunu belirler. Bir kişinin IQ'sü ne kadar yüksek ise öğrenme hızı da aynı oranda yüksektir. Daha çok sayısal zeka ve mantık olarak tanımlanır. EQ'su yüksek olan kişiler ise duygularını kontrol ve ifade etme konusunda diğer insanlara göre çok daha başarılıdır.
Duygusal zeka, kişinin özel hayatında çok daha dengeli ve huzurlu olmasını sağlar. Modern çağda birey bazı zamanlar kendi duygularını anlamakta bile güçlük çekmektedir. Bununla birlikte anne, baba, eş, kardeş gibi yakın aile üyelerinin hislerine ortak olmak için, duygusal zekanın gelişmiş olması gerekir.
EQ, iş yaşamındaki başarının da kilit noktalarından birini oluşturuyor. Çalışma arkadaşlarıyla sağlıklı bir iletişim kurmak isteyen kişilerin ilişki yönetiminde başarılı olması gerekiyor. Duygularını kontrol edemeyen ya da gizleyemeyen bireyler ise sadece iş yerinde değil sosyal hayatta da arkadaş edinmekte zorlanır. Duygusal zeka evlilik ve aile ilişkilerinde de kritik bir öneme sahiptir. Fedakarlık ve empati yapabilen, yardımlaşmaktan kaçınmayan bireyler, karşı cinsle çok daha uzun süreli ve mutlu ilişkiler kurabilmektedir.
Amerika'da yapılan bir araştırmanın sonuçlarına göre duygusal zekanın göstergeleri 14 başlık altında sıralanmış :
1. Duygusal zekası yüksek kişilerin kelime hazineleri de geniştir,
2. Tanımadığınız kişileri bile merak mı ediyorsunuz? EQ’nuz yüksek olabilir,
3. Değişiklikten korkmamak duygusal zekayı gösteriyor,
4. Güçlü ve zayıf taraflarınızı iyi tanımak yüksek EQ’yu işaret ediyor,
5. Başkalarının duygu ve düşüncelerini anlayabilmek duygusal zekayı gösteriyor,
6. Kolayca alınıp gücenmemek, kin tutmamak duygusal zekanın en önemli işaretlerinden,
7. Kendini kontrol edebilen kişilerin duygusal zeka seviyeleri de yüksek oluyor,
8. Duygusal zekası yüksek kişiler hata yapmaktan korkmuyor!
9. Karşılık beklemeden iyilik yapabilmek duygusal zekayı gösteriyor,
10. Negatif insanlardan uzak dururlar,
11. Yüksek EQ’lu insanlar mükemmeli aramazlar!
12. Duygusal zeka seviyesi yüksek kişiler sahip olduklarının değerini bilirler,
13. Duygusal olarak zeki insanlar dinlenmeleri gerektiğini bilirler,
14. Yüksek bir EQ’ya sahip kişiler başkalarının günlerini mahvetmesine asla izin vermezler!
Duygusal zeka seviyesi yüksek kişiler kendi mutluluklarının da mimarıdırlar. Kendilerini iyi hissettikleri zamanlarda başkalarının keyiflerini kaçırmasına asla izin vermezler. Her zaman özgüvenli olsalar da kendilerini hiçbir zaman başkalarının üzerinde görmezler. Başka insanların yapıcı fikirlerini değerlendirip gerektiğinde bu fikirleri kendilerini geliştirmek için kullanabilirler.
Peki siz bu özelliklerden hangilerine sahipsiniz?